Rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze, który stanowi kompleksową propozycję nowych rozwiązań prawnych wynikających z doświadczeń stosowania istniejących przepisów krajowych i europejskich.
Ma on służyć skutecznej realizacji polityki lotniczej oraz realizujących kierunkowo postulaty środowiska lotniczego.
Projekt zawiera regulacje prawne służące:
– podniesieniu bezpieczeństwa lotniczego i ochrony lotnictwa cywilnego oraz nadzoru lotniczego,
– modernizacji i rozbudowie infrastruktury lotniskowej oraz nawigacyjnej, a także usprawnieniu procesu zarządzania lotniskami
– rozwojowi rynku lotniczego i prowadzeniu działalności lotniczej, konkurencji oraz uwzględnianiu praw pasażerów, w tym osób niepełnosprawnych,
– dostosowaniu niektórych regulacji Prawa lotniczego do prawa UE.
Ponadto projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo lotnicze wprowadza także mechanizmy prawne służące realizacji przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 8 maja 2007 roku „Programu Rozwoju Sieci Lotnisk i Lotniczych Urządzeń Naziemnych”.
Przepisy dotyczące m.in. podziału lotnisk, zasad zakładania lotnisk, zarządzania nimi i ich eksploatacji, ochrony gruntów pod lotniska użytku publicznego i w strefie ochronnej objętej planem generalnym, ułatwień dostępu do korzystania z lotnisk i dzisiejszych lądowisk, certyfikacji lotnisk, zapewnienia zasad bezpiecznej ich eksploatacji przy zindywidualizowanych kryteriach oceny, zróżnicowania zasad nadzoru nad lotniskami w zależności od ich klasyfikacji i przeznaczenia – są odpowiedzią na oczekiwania społeczne co do zintensyfikowania działań państwa na rzecz bardziej dynamicznego, elastycznego i wydajnego wykorzystywania infrastruktury lotniskowej, w celu sprostania gwałtowne rosnącemu ruchowi lotniczemu.
Wprowadzenie nowego podziału lotnisk na lotniska użytku publicznego oraz lotniska użytku wyłącznego, zróżnicowanie podmiotów uprawnionych do zakładania tych lotnisk oraz rozszerzenie działalności lotniczej prowadzonej z lotnisk użytku wyłącznego jest także podstawą do zróżnicowania kryteriów certyfikacji lotnisk i zróżnicowania zasad nadzoru nad lotniskami w zależności od ich kwalifikacji.
Projekt zakłada rozszerzenie katalogu podmiotów mogących starać się o zezwolenie na założenie lotniska użytku publicznego – zgodnie z projektem o zezwolenie mogą ubiegać się: organy administracji publicznej, państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna, ale także podmioty prywatne np. spółki kapitałowe, mające siedzibę w Polsce, państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Powyższe rozwiązania, dopuszczające dostęp do eksploatacji infrastruktury polskich lotnisk także podmiotom z innych krajów, wymagają precyzyjnego określenia uprawnień państwa jako gwaranta zachowania spójności transportowej kraju. Dlatego przewiduje się, że lotniska użytku publicznego będą powstawać na gruntach stanowiących wyłączną własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Będą to obiekty dostępne dla wszystkich samolotów. Jednym z bardzo istotnych instrumentów umożliwiających kontrolę nad zachowaniem bezpieczeństwa i eksploatacji lotnisk jest sprzeciw ministra infrastruktury wobec niektórych decyzji spółek zarządzających ponadlokalnymi lotniskami użytku publicznego. Sprzeciw ten będzie odnosił się do decyzji, w wyniku których mogłoby wystąpić zagrożenie bezpieczeństwa państwa, w tym zagrożenie dla ciągłego ruchu pasażerskiego na lotniskach, np. poprzez decyzje o rozwiązaniu spółki, przeniesieniu jej siedziby za granicą, zbycie lub wydzierżawienie mienia spółki.
Zmiany w ustawie dotyczą również rozwoju lotnisk lokalnych i regionalnych. Żeby skłonić zakładających lub zarządzających lotniskami do perspektywicznego planowania ich rozwoju, wprowadzono zapis o konieczności przygotowywania przez nich generalnego planu rozwoju lotniska wraz ze strefą ochronną na okres nie krótszy niż 20 lat. Plan ten będzie opiniowany przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC) i zatwierdzany przez Ministra Infrastruktury.
Przepisy projektu ustawy znacznie upraszczają procedurę wykonywania lotów z lądowisk jak również lotów międzynarodowych z lotnisk nieposiadających lotniczego przejścia granicznego.
Jednocześnie wprowadza się w projekcie ustawy uprawnienia państwa w obszarze lotnictwa cywilnego, jako gwaranta zachowania spójności transportowej kraju, wywiązywania się Rzeczypospolitej Polskiej ze zobowiązań związanych z realizacją europejskiej polityki transportowej oraz realizowania funkcji publicznych państwa.
Zaproponowane w projekcie nowelizacji rozwiązania dotyczą stworzenia przejrzystego systemu ochrony lotnictwa cywilnego. Zakłada on, że za sprawy kontroli bezpieczeństwa będzie odpowiadać jedna instytucja – bez względu na to, czy będą to loty wewnętrzne (w ramach strefy Schengen) czy zewnętrzne. W związku z tym przewidziano, że całość obowiązków kontrolnych przejmą zarządzający lotniskami, którzy będą realizować to zadanie pod nadzorem prezesa ULC, współdziałającego ze Strażą Graniczną. Współpraca ta ma obejmować szczególnie uzasadnione przypadki związane z koniecznością zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego. W takich sytuacjach komendant Straży Granicznej, na wniosek prezesa ULC, może skierować funkcjonariuszy do wykonania kontroli bezpieczeństwa w lotnictwie cywilnym. Koszty działania Straży Granicznej będzie ponosił zarządzający lotniskiem.
Przewoźnik lotniczy przewożący pasażerów na obszarze Polski będzie miał obowiązek przekazywania danych pasażerów i innych informacji związanych z wykonywanym lotem i przekroczeniem granicy Polski. Przesłanie tych informacji nastąpi na wniosek komendanta placówki Straży Granicznej, jeśli będzie to konieczne ze względu na bezpieczeństwo czy usprawnienie kontroli. Projekt nowelizacji określa kary pieniężne nakładane na przewoźników w przypadku, gdy nie przekażą, podadzą niepełne lub błędne informacje.
Projekt zawiera również ogólne zapisy o ochronie lotnisk cywilnych przed atakami terrorystycznymi. Szczegółowe rozwiązania w tych sprawach znajdą się w rozporządzeniach. Wprowadzono także przepisy usprawniające działalność Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego.
Z innych rozwiązań na uwagę zasługują przepisy zobowiązujące przewoźników lotniczych do podawania pełnej wysokości taryfy za przewóz, uwzględniającej wszystkie dodatkowe opłaty i dopłaty, jakie muszą ponosić pasażerowie. Obecnie podawane do publicznej wiadomości opłaty różnią się znacznie od opłaty faktycznie pobieranej od pasażerów.
Przedmiotowy projekt obejmuje swoim zakresem następujące główne grupy zagadnień:
– Statki powietrzne, bezpieczeństwo lotnicze, kompetencje Prezesa Urządu Lotnictwa Cywilnego,
– Lotniska, lądowiska, nieruchomości, eksploatacja i zarządzanie lotniskami, obowiązki zarządzającego, wykonywanie zadań przez służby państwowe na lotniskach, opłaty lotniskowe, certyfikacja,
– Przewozy lotnicze, koordynacja (koordynacja i organizacja rozkładów lotów, sprzedaż dokumentów przewozowych, zezwolenia, obsługa naziemna, taryfy),
– Personel lotniczy,
– Ochrona lotnictwa,
– Badanie wypadków lotniczych,
– Służba poszukiwania i ratownictwa, ASAR,
– Dofinansowanie obowiązku służby publicznej, zakupu sprzętu i urządzeń niezbędnych dla bezpieczeństwa działalności lotniczej i wydatki ULC, opłaty lotnicze.
Projekt nowelizacji ustawy dostosowuje polskie przepisy do prawa wspólnotowego.
źródło: Ministerstwo Infrastruktury
