Spadające bezrobocie, podwyżki płac i narastające problemy z pozyskaniem wykwalifikowanych pracowników sprawiają, że w Polsce kształtuje się rynek pracownika. Przedsiębiorstwa nie mogą optymalizować kosztów związanych z zatrudnieniem, dlatego muszą szukać oszczędności gdzie indziej. Duży potencjał mają procesy zakupowe, które generują ponad połowę kosztów w przedsiębiorstwie. W ich optymalizowaniu coraz ważniejsze znaczenie mają nowoczesne rozwiązania z zakresu IT.
– W tym roku firmy będą się bardzo interesować optymalizacją kosztów własnej działalności. Coraz trudniej będzie jednak optymalizować koszty związane z personelem. Niewielu przedsiębiorców myśli dziś o zwolnieniach. Dlatego trendem będzie optymalizacja kosztów zakupowych, które w większości przedsiębiorstw stanowią ponad połowę faktycznych kosztów działalności – mówi Mateusz Borowiecki, prezes zarządu OptiBuy, świadczącej usługi analizy i doradztwa zakupowego dla firm.
Stopa bezrobocia na koniec listopada spadła według GUS-u do rekordowego poziomu 8,2 proc. Z badania agencji doradztwa personalnego Randstad wynika, że w tym roku rekordowa liczba przedsiębiorców zamierza podnosić pensje swoim pracownikom. Podwyżkę płac w ciągu nadchodzącego półrocza planuje aż 44 proc. ankietowanych przedstawicieli firm (wzrost o 19 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem). Z kolei 32 proc. planuje zwiększać zatrudnienie.
Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorstwa nie szukają oszczędności. Badanie przeprowadzone pod koniec ubiegłego roku przez Diners Club Polska pokazuje, że w najbliższej przyszłości firmy z sektora MŚP zamierzają ograniczać koszty. To priorytet dla 41 proc. zbadanych przedsiębiorców.
– W mojej ocenie nastąpi przesunięcie w obszarach, w których firmy będą szukać oszczędności. Procesy zakupowe to obszar przez wiele lat zapomniany, ale w ciągu kilku ostatnich lat zaczął być zauważalny. Coraz mniej jest firm, które nie mają własnych, profesjonalnych szefów zakupów. Jeżeli porównamy polski rynek z trendami w Europie Zachodniej, to zobaczymy, że tam procesy zakupowe są pod ścisłym nadzorem co najmniej od 10–15 lat – mówi Mateusz Borowiecki.
Jak podkreśla, niemal każde przedsiębiorstwo jest w stanie zoptymalizować swoje koszty zakupowe, chociażby poprzez obniżkę kosztu energii elektrycznej czy zmianę dostawcy usług telekomunikacyjnych. Jednak firmy, zwłaszcza te o rozbudowanych strukturach, mogą szukać oszczędności w wielu innych obszarach.
– Wyzwaniem będzie znalezienie mniej oczywistych optymalizacji. Nie tylko znalezienie tańszego dostawcy czy kupienie czegoś taniej, lecz także szersze spojrzenie na cały cykl życia produktu w przedsiębiorstwie. Przedsiębiorstwa powinny się skupić na takiej optymalizacji, która nie tylko umożliwi im niższą cenę zakupu, lecz także obniży koszt użytkowania produktu – mówi Mateusz Borowiecki.
Prezes OptiBuy zwraca uwagę na to, że rośnie znaczenie narzędzi technicznych i rozwiązań z zakresu IT w obszarze zakupów. Ponieważ coraz trudniej jest pozyskać dobrych ekspertów zakupowych, firmy skupiają się na tym, aby redukować zadania manualne związane z przetwarzaniem zamówień, obsługą faktur czy opisywaniem dokumentów, które nie wnoszą żadnej wartości dodanej w działalność przedsiębiorstwa. Z drugiej strony coraz wyraźniej skupiają się na zadaniach strategicznych związanych z zarządzaniem kosztami czy bazą dostawców.
– Wszystkie te czynności manualne trzeba zautomatyzować, dlatego systemy ERP są wdrażane i rozszerzane o funkcje zarządzania kosztami. Pod tym względem jesteśmy wiele lat do tyłu. W Polsce z reguły wdraża się w tej chwili pierwsze generacje systemów zakupowych, natomiast na Zachodzie zastępuje się już te, które były wdrażane ponad dekadę temu – mówi Mateusz Borowiecki.
